انواع ساختمان سازی در ایران
ساختمان هایی که دارای اسکلت نیست: این دسته از ساختمان ها دارای سیستم دیوار باربر خشتی و یا آجری می باشند که در برابر زلزله های نسبتا شدید دارای مقاومت جالبی نبوده و در هنگام وقوع زلزله, ساکنان آن ها به علت ریزش آوار در امان نخواهند بود.ساختمان هایی که دارای اسکلت فلزی و یا بتنی است: البته این بخش درمورد ساختمان سازی با روشهای اسکلت فلزی و بتنی هستند که برای نیروهای افقی ناشی از زلزله مناسب نشده اند. این قبیل ساختمان ها در صورت اجرای صحیح اسکلت و یکپارچگی سقف ها در برابر زلزله های با بزرگی کم و متوسط تا حدی مقاومت می نمایند و خسارت های وارد بر آن ها کمتر باعث آسیب دیدگی ساکنان آن ها می شود.
پس این بخش از ساختمان های تولید شده نسبت به گروه قبلی مقاوم تر هستند. البته در این نوع ساختمان ها باید ایمن سازی محیط داخلی ساختمان و یا به عبارتی مبلمان آن به نحوی باشد که در اثر ترک های ناشی از زلزله, آسیبی از طرف آنها به ساکنان وارد نکند.
ساختمان های ساخته شده با اسکلت فلزی یا بتنی که برای نیروهای افقی ناشی از زلزله نی مناسب سازی شده اند. این دسته از ساختمان ها در مقابل نیروهای جانبی ناشی از زلزله های مختلف غیر ویرانگر پیش بینی شده توسط آیین نامه ۲۸۰۰ مقاومت می نمایند. اصول چنین ساختمان هایی, در صورت اجرای صحیح نیازی به مقاوم سازی نخواهند داشت. ولی به صورت کلی باید مبلمان داخلی ساختمان به نحوی باشد که در اثر تکان های شدید، آسیبی از این بابت به ساکنان آن وارد نشود.
روش های مختلف ایمن سازی ساختمان سازی
- تخریب و بازسازی اصولی و مطابق ضوابط و آیین نامه ها
- مقاوم سازی این نوع ساختمان ها بدون تخریب آن ها
قطعاً از نظر مدیریت شهری در ساختمان سازی که علاوه بر ایمن سازی بافت های مسکونی در برابر زلزله، دیگر معیارها از قبیل شهرسازی, اصلاح بافت های مسکونی, استفاده از مصالح نوین و استاندارد، اصلاح ساختار ترافیک، استفاده بهینه از انرژی و خدمات رسانی استاندارد نیز بسیار مهم هستند. گفتنی است که روش اول راه حل اصولی و نهایی جهت حل مشکل می باشد. از این جهت همانطور که قبل تر عنوان شد اجرای این روش به طور کامل به چند دهه زمان نیاز دارد. به عبارت دیگر راه حل بلندمدتی بوده ودرکوتاه مدت مشکل را حل نمی نماید.
اما در خصوص روش دوم، تاکنون محافل مختلف علمی و اجرایی ساختمان سازی , نظرات کارشناسی متعددی مطرت نموده اند و حتی روش هایی عملی نیز برای انجام این کار ارائه کرده اند. اما بدلیل عدم صرفه اقتصادی این روش در بافت های فرسوده تاکنون توفیق جامعی در این روش نیز مشاهده نشده است. علاوه بر این حتی در ساختمان های دولتی که طرح مقاوم سازی به عنوان یک سر فصل اجباری برای مدیران آنها طرح شده است نیز موفقیت قابل توجهی کسب نشده است. علت این امر را نیز می توان پر هزینه بودن,غیر عملی بودن, طولانی بودن زمان اجرا و عدم وجود متخصص کافی دانست.
ساختمان سازی پیشرفته
ساختمان سازی عمدتا با دو روش اسکلت فلزی و یا اسکلت بتنی در این تقسیم بندی منظور می شوند، برخی از لوازم و تجهیزات مورد استفاده در این گونه ساخت و سازه ها عبارتند ازانواع جرثقیل های ثابت و متحرک، بالابرهای برقی، داربست های فلزی، دستگاه های تهیه کننده بتن به صورت ثابت و متحرک و دستگاه های سیمان پاش و رنگ پاش، ماشین های جوش وغیره. گفتنی است که سرعت اجرای کار ساختمان در این روش ۲۰ تا ۴۸ ساعت برای هر متر مربع زیر‌بنا بطور متوسط در نظر گرفته می شود. یعنی سرعت اجرای عملیات ساختمانی را می توان با استفاده از تجهیزات مکانیکی و برقی تا میزان قابل توجهی افزایش داد. همچنین به دلیل استفاده کردن از اسکت بتنی و فلزی، تعداد طبقات و ارتفاع کل ساختمان را میزتو ان بیش از ۵۰ طبقه و ۱۵۰ تر نیز پیش بینی کرد.
البته به همین اندازه سرمایه گذاری اولیه برای به کار بستن این روش، در رابطه با حجم عملیات ساختمانی و خرید یا اجاره تجهیزات قابل توجه خواهد شد. البته در این روش توقف کار به دلیل مسائل کارگری و یا مشکلات مالی از نکات منفی بوده و باعث زیان بار شدن پروژه می شود. در حال حاضر، اکثر ساخت و سازها در مناطق شهری از این روش بهره گرفته و با معتبر شدن کارگر و متخصصان در رشته های مربوطه و ابداع وسایل و تجهیزات جدید و بکارگیری فن آوری های نوین، این گونه ساختمان های مسکونی و یا عمومی در مدت زمان کم تنر و با صرفه و ایمنی بیشتر ساخته خواهند شد.